THAI LƯU: NGUYÊN NHÂN, DẤU HIỆU NHẬN BIẾT & BIỆN PHÁP PHÒNG TRÁNH

• Thai nhi phát triển khỏe mạnh là mong muốn của mọi cặp vợ chồng. Tuy nhiên, có những trường hợp không may thai ngừng phát triển giữa chừng, còn gọi là thai lưu. Dấu hiệu thai lưu thường không rõ ràng ở giai đoạn sớm do mẹ bầu chưa theo dõi được tình trạng thai máy. Vậy làm thế nào để nhận biết được dấu hiệu thai lưu cũng như cách phòng ngừa và cách điều trị như thế nào. Cùng Phusandanang tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé.
• Tham khảo thêm: TOP NGUY CƠ ẢNH HƯỞNG KHẢ NĂNG SINH SẢN Ở PHỤ NỮ 

Phusandanang lưu ý:

• Theo trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), thai lưu là tình trạng thai chết trước hoặc trong khi sinh. Cả sẩy thai và thai lưu đều được hiểu là thai đã mất nhưng 2 tình trạng này khác nhau tùy thuộc vào thời điểm xảy ra sự cố. Cụ thể, sẩy thai được định nghĩa là tình trạng mất em bé trước tuần 20 của thai kỳ, thai lưu là hiện tượng mất em bé sau 20 tuần mang thai.
• Theo thời điểm xảy ra, thai lưu được phân loại như sau:
  • Thai chết lưu sớm: xảy ra khi thai được 20 – 27 tuần tuổi. 
  • Thai chết lưu muộn: xảy ra khi thai được 28 –36 tuần tuổi. 

Phusandanang lưu ý:

• Người mẹ mắc các bệnh mạn tính như suy gan, viêm thận, lao phổi, thiếu máu, cao huyết áp, bệnh tim,... 
• Người mắc các bệnh nội tiết như suy giáp, basedow, tiểu đường, thiểu năng hoặc cường năng tuyến thượng thận,... 
• Thai chết lưu hay gặp ở người mẹ bị nhiễm độc, nhiễm ký sinh trùng sốt rét,viêm gan, giang mai, quai bị, cúm, sởi,... 
• Các bà mẹ thường xuyên lao động vất vả và dinh dưỡng kém. 
• Người mẹ tiếp xúc với các chất độc hại trong môi trường như thuốc trừ sâu, carbon monoxide,... 
• Thai phụ hoặc gia đình có tiền sử bệnh lý đông máu như huyết khối, viêm tĩnh mạch huyết khối hoặc thuyên tắc phổi. 
• Người mẹ từng mang thai lưu, lạm dụng rượu hoặc ma túy, hút thuốc lá, béo phì, dưới 15 tuổi hoặc trên 35 tuổi. 

Phusandanang lưu ý:

• Rối loạn nhiễm sắc thể dễ khiến thai dưới 3 tháng tuổi bị chết lưu. Rối loạn nhiễm sắc thể thường do di truyền từ bố mẹ hoặc do đột biến gene trong quá trình tạo noãn, tạo tinh trùng, thụ tinh và phát triển của phôi. 
• Thai có thể bị chết do bất đồng nhóm máu Rh giữa mẹ và con. 
• Thai chết do dị tật bẩm sinh, não úng thủy, phù thai rau, thai già tháng hoặc mang đa thai khi các thai truyền máu cho nhau thì thai cho máu dễ bị chết lưu. Vì vậy, đã có trường hợp ở giai đoạn đầu của thai kỳ khi siêu âm thấy có 2 thai nhưng bước sang giai đoạn sau chỉ còn 1 thai. 

Phusandanang lưu ý:

• Mọi bất thường về dây rốn như dây rốn thắt nút, dây rốn xoắn quá mức, dây rốn ngắn tuyệt đối, dây rốn bị chèn ép, quấn cổ, quấn thân, quấn chi,... đều có thể khiến thai bị chết lưu. 
• Bánh rau xơ hóa, rau bong non, u mạch máu màng đệm của bánh rau, thiểu ối, đa ối,... cũng có thể là tác nhân gây thai chết lưu. 
• Người mẹ bị dị dạng tử cung như tử cung nhi tính, tử cung kém phát triển,... cũng khiến thai nhi bị nuôi dưỡng kém, thiếu chất, dẫn tới chết lưu. 

Phusandanang lưu ý:

• Phát hiện hoặc chảy máu từ âm đạo: Bạn không nên chủ quan với bất kỳ sự tiết dịch bất thường nào từ âm đạo (dịch có mùi và có màu nào khác ngoài màu trắng), vì nó có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng trong tử cung. Nhiễm trùng có thể làm suy yếu túi màng xung quanh em bé, gây nhiễm trùng bên trong tử cung hoặc làm cho nước của bạn bị vỡ. 
• Giảm đột ngột các chuyển động của thai nhi sau 28 tuần hoặc không có cử động nào cả:  Mặc dù không có các số liệu quy ước nào là bình thường đối với thai nhi vì mỗi em bé đều khác nhau, điều quan trọng nhất là các mẹ biết được quá trình chuyển động của con. Chuyển động của bé sẽ tăng dần trong suốt thai kỳ của bạn lên đến khoảng 32 tuần rồi giữ nguyên cho đến khi sinh. Nếu số lượng đá của bé thay đổi đáng kể hoặc nếu bạn không thể cảm thấy con mình di chuyển ít nhất 10 lần trong vòng hai giờ, hãy tham khảo ý kiến ​​bác sĩ để được tư vấn. 
• Các triệu chứng khác như: Đau bụng nhẹ đến nặng, Chóng mặt, Sốt cao, Không thể phát hiện nhịp tim, Đau lưng dữ dội, Chuột rút. 

Phusandanang lưu ý:

Thai lưu không có triệu chứng ở giai đoạn sớm của thời kỳ thai nghén. Một số phụ nữ khác có triệu chứng bất thường nhưng không biểu hiện rõ ràng. Cụ thể, những phụ nữ được xác định có thai trước đó (mất kinh, nghén, thử HCG dương tính,...) phát hiện thai lưu khi có các dấu hiệu sớm như:

• Ra một ít máu ở âm đạo, máu màu hồng nhạt, màu nâu hoặc nâu đậm. Có trường hợp thai lưu không ra máu
• Các dấu hiệu thai nghén giảm đi
• Không còn cảm giác căng tức bầu ngực
• Đau lưng, đau bụng
• Bụng không to lên...

Phusandanang lưu ý:

Ở thời điểm này, các triệu chứng đã trở nên rõ ràng hơn. Cụ thể:

• Không thấy thai đạp nữa (cần chú ý vì đôi khi thành bụng dày nên thai phụ không cảm nhận rõ thai đạp hoặc sau khi thai lưu, tử cung xuất hiện những cơn co nhẹ khiến sản phụ hiểu lầm rằng thai đạp)
• Bụng không lớn mà nhỏ dần đi
• Ra máu đen âm đạo
• Bầu ngực có thể tiết sữa non
• Nếu thai phụ mắc một số bệnh kèm theo như nôn nghén nặng, tiền sản giật, bệnh tim,... thì sẽ thấy bệnh tự thuyên giảm.

Phusandanang lưu ý:

• Mang song thai hoặc đa thai 
• Thai nhi suy dinh dưỡng
• Phụ nữ trên 35 tuổi
• Phụ nữ hút thuốc, uống rượu hoặc lạm dụng thuốc trong thời kỳ mang thai 
• Béo phì, với chỉ số khối cơ thể (BMI) trên 30
• Có bệnh lý nền trước khi mang thai: động kinh, trầm cảm, tiểu đường,..

Phusandanang lưu ý:

Bạn không thể làm gì để cứu con của mình khi thai chết lưu. Nhưng bạn có thể phòng tránh thai lưu bằng các biện pháp dưới đây:

• Không nên kết hôn và sinh con sớm, nên đẻ thưa và đẻ ít con. 
• Đối với chị em mắc các bệnh lý như: huyết áp cao, tiểu đường, tim mạch,… thì nên chữa khỏi bệnh trước khi mang thai, đồng thời nên tham khảo ý kiến của bác sĩ về việc có nên mang thai hay là không. 
• Những thai phụ có tiền sử bệnh thai lưu thì nên tìm khám nguyên nhân trước khi mang thai lại. 
• Khi có thai bạn nên đi khám thai sớm và đều đặn để theo dõi sự phát triển của thai nhi cũng như phát hiện kịp thời các dấu hiệu thai lưu. 
• Áp dụng lối sống lành mạnh với chế độ ăn uống cân bằng. 
• Tăng lượng hấp thu axit folic khi mang thai vì nó làm giảm nguy cơ dị tật bẩm sinh. 
• Duy trì tăng cân khỏe mạnh trong suốt thai kỳ bằng cách tham gia các bài tập thấp đến trung bình, nếu được bác sĩ khuyên dùng. 
• Kiểm tra và quản lý tăng huyết áp và tiểu đường trước và trong khi mang thai. 
• Theo dõi chuyển động của thai nhi từ quý thứ hai. 
• Hãy cẩn thận khi đi lại để tránh tai nạn ngã té. Tránh mang giày cao gót và đeo dây an toàn khi đi trong xe hơi. 
• Lựa chọn thức ăn tự nấu tại nhà vì nó làm giảm nguy cơ ngộ độc thực phẩm.   

Phusandanang lưu ý:

• Khi có ý định sẽ mang thai, chị em nên đi khám sức khỏe sinh sản để phát hiện sớm và điều trị các vấn đề bất thường có nguy cơ ảnh hưởng xấu đến thai nhi và sức khỏe của mẹ suốt quá trình mang thai. 
• Nếu bạn đang mắc sẵn các bệnh lý nền như tiểu đường, cao huyết áp, hãy tuân thủ đúng theo chỉ dẫn của bác sĩ để kiểm soát bệnh tốt nhất, không để bệnh gây hại đến thai kỳ. 
• Tốt nhất, hãy bổ sung đầy đủ vitamin, dưỡng chất, nhất là bổ sung đủ 400mg axit folic mỗi ngày trước khi mang thai khoảng 3 tháng, hoặc tối thiểu 1 tháng để giảm thiểu nguy cơ bị dị tật ống thần kinh ở thai nhi. 
• Nếu bạn đang trong tình trạng béo phì, hãy cố gắng giảm cân trước khi mang thai vì béo phì có thể dẫn đến nhiều nguy cơ nguy hiểm cho cả mẹ và thai nhi. 

Phusandanang lưu ý:

• Ăn uống đủ chất, bổ sung đầy đủ dinh dưỡng để thai nhi phát triển toàn diện 
• Hãy ngừng hút thuốc và uống rượu bia vì chúng là tác nhân nguy hiểm đe dọa đến sức khỏe của cả hai mẹ con 
• Thăm khám thai thường xuyên để phát hiện bất thường sớm cũng như được bác sĩ tư vấn chế độ sinh hoạt, ăn uống thích hợp, đảm bảo một thai kỳ khỏe mạnh 
• Tự bảo vệ cơ thể khỏi những độc tố bên ngoài môi trường để hạn chế bị nhiễm trùng 
• Nếu có bất thường hãy đi khám ngay để kịp thời xử lý những tình huống xấu 

Với những thai chết lưu lớn trên 8 tuần thì mẹ cần tới cơ sở y tế chuyên khoa để được thực hiện xử lý. Hiện nay có những biện pháp xử lý thai chết lưu an toàn, hiệu quả được áp dụng tại nhiều bệnh viện gồm: 

Phusandanang lưu ý:

• Thai chết lưu ngay khi được phát hiện cần được đẩy ra ngoài càng sớm càng tốt, việc chuyển dạ tự nhiên luôn được khuyến khích. Tuy nhiên với các trường hợp thai phụ không tự chuyển dạ sau 2 tuần thai chết lưu, bác sĩ cần can thiệp dùng thuốc kích thích chuyển dạ hoặc thủ thuật bấm ối khởi phát chuyển dạ. Việc giữ thai chết lưu lâu trong cơ thể mẹ chỉ làm tăng nguy cơ nhiễm trùng, rối loạn gây nguy hiểm cho người mẹ. 

Phusandanang lưu ý:

• Đây cũng là một biện pháp được áp dụng để xử lý đẩy thai chết lưu ra ngoài nhanh chóng. Nếu lựa chọn giải pháp này, mẹ cần tới cơ sở y tế chuyên khoa, các bác sĩ giàu kinh nghiệm cùng điều kiện cơ sở vật chất hiện đại, vô trùng để thực hiện, hạn chế nguy cơ nhiễm trùng, chảy máu sau nạo.  
• Một số trường hợp hút thai không hết có thể còn sót rau hoặc mô thai, có thể gây nhiễm trùng tổn thương tử cung, ảnh hưởng đến khả năng sinh sản sau này. Việc sử dụng kháng sinh sau khi thực hiện thủ thuật này là cần thiết. 
• Ngoài ra, nong cổ tử cung - hút thai là biện pháp can thiệp khiến bác sĩ khó xác định được nguyên nhân gây thai chết lưu.  

Phusandanang lưu ý:

• Can thiệp mổ lấy thai chết lưu không được khuyến khích vì nguy cơ gây tổn thương tử cung rất cao. Tuy nhiên can thiệp này là cần thiết trong trường hợp sức khỏe người mẹ không đảm bảo để thực hiện chuyển dạ tự nhiên hay hút thai, thai quá lớn khiến việc đưa ra từ đường dưới gặp khó khăn. 
• Như vậy, dù lựa chọn biện pháp xử lý thai chết lưu nào, bạn cũng cần lưu ý lựa chọn thực hiện tại cơ sở y tế uy tín, thực hiện an toàn để hạn chế tối đa sự ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ cũng như khả năng mang thai sau này.    

Phusandanang lưu ý:

• Trường hợp thai lưu bị vỡ ối sớm khi chưa có dấu hiệu sảy hay chuyển dạ sẽ khiến vi khuẩn dễ dàng xâm nhập vào buồng ối và dạ con tại nơi màng ối rách dẫn tới viêm nhiễm trầm trọng.. 
• Trường hợp thai lưu để quá lâu trong dạ con (3-4 tuần trở lên) có thể khiến người mẹ bị rối loạn đông máu dẫn đến băng huyết nặng, nguy hiểm trực tiếp tới tính mạng. 
• Ngoài những ảnh hưởng tới sức khỏe của người mẹ, thai lưu còn ảnh hưởng lớn tới tâm lý của nhiều gia đình, nhất là với những gia đình bị vô sinh hiếm muộn. Dù sao thì đây cũng là vấn đề mà không một ai mong muốn nên tốt nhất khi gặp phải tình trạng này, sản phụ cần bình tĩnh, chủ động thăm khám và làm theo chỉ định của bác sĩ để lấy thai ra ngoài an toàn, bảo vệ sức khỏe và tính mạng cho chính bản thân. 

Phusandanang lưu ý:

• Sau khi thai chết lưu, bác sĩ có thể yêu cầu mẹ làm một số xét nghiệm cần thiết để biết chính xác nguyên nhân thai mất, từ đó có biện pháp phù hợp giúp việc mang thai lần tới diễn ra suôn sẻ, thuận lợi hơn.
• Chọc ối: Bác sĩ sẽ dùng một chiếc kim mỏng, dài đưa vào bụng mẹ để lấy mẫu nước ối xung quanh bào thai. Dịch ối này sẽ cho biết thông tin di truyền của trẻ, thường được chỉ định cho những trường hợp bị nghi ngờ thai lưu do bất thường bộ gen. 
• Giải phẫu tử thi: Bác sĩ sẽ kiểm tra các cơ quan của thai nhi để tìm dấu hiệu dị tật bẩm sinh. 
• Xét nghiệm gen: Xét nghiệm này được thực hiện nhằm kiểm tra bất thường bộ gen của thai nhi. 

Ngoài ra, bác sĩ có thể yêu cầu mẹ thực hiện xét nghiệm máu hoặc các xét nghiệm khác để xem mẹ có bị nhiễm trùng không, có bị rối loạn tuyến giáp hay mắc bệnh lupus ban đỏ không đồng thời hỏi thêm về tiền sử gia đình cùng các vấn đề mẹ gặp phải trong suốt quá trình mang thai để đưa ra kết luận chính xác nhất.

Phusandanang lưu ý:

• Bạn từng trải qua quãng thời gian đau khổ vì mất con? Bạn đừng lo lắng bi quan vì có rất nhiều nhiều phụ nữ có thai chết lưu và họ đã sinh em bé khỏe mạnh trong lần mang thai kế tiếp. Tuy nhiên, để giúp ngăn ngừa các vấn đề trong tương lai, cần xác định nguyên nhân của thai chết lưu. 
• Thông thường, thai chết lưu ở lần mang thai trước ít ảnh hưởng đến lần mang thai sau. Nhiều chuyên gia còn cho rằng, nếu lần này thai bị chết lưu thì lần mang thai sau, thai nhi của mẹ lại rất khỏe mạnh nên mẹ không cần lo lắng. 
• Tuy nhiên, mẹ bầu không được chủ quan. Nếu đã từng bị thai lưu thì mẹ cần đặc biệt lưu ý ở lần mang thai tiếp theo. Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ, thăm khám kỹ trước khi mang thai tiếp. Và nếu đã mang thai, hãy thăm khám thường xuyên để kiểm tra sức khỏe của cả mẹ và thai nhi, đồng thời phát hiện sớm những bất thường để đưa ra phương pháp xử lý kịp thời, hiệu quả.     

Phusandanang lưu ý:

• Xác định nguyên nhân: Việc xác định nguyên nhân thai chết lưu rất quan trọng, giúp giảm nguy cơ lưu thai ở lần mang thai kế tiếp. Để làm điều này, khi thai nhi vẫn còn trong bụng mẹ, bác sĩ sẽ chọc ối nhằm kiểm tra tình trạng nhiễm trùng và yếu tố di truyền. Sau khi sinh, bác sĩ tiến hành khám sức khỏe cho bé, đồng thời kiểm tra dây rốn và nhau thai xem có bất thường nào không. Khám nghiệm tử thi cũng có thể cần thiết để tìm hiểu chính xác nguyên nhân khiến thai chết lưu. 
• Hồi phục sức khỏe: Sau khi phẫu thuật thai lưu, bạn cần một thời gian nhất định để bình phục, trung bình từ 6 – 8 tuần. Bạn hãy cố gắng nghỉ ngơi, ăn uống đầy đủ để rút ngắn khoảng thời gian này, sớm phục hồi sức khỏe và sẵn sàng cho lần mang thai kế tiếp.
• Một vấn đề mà mẹ có thể gặp sau khi mổ là cơ thể sẽ tiết sữa từ 7 – 10 ngày trước khi ngừng hẳn. Đây là cơ chế tự nhiên ở phụ nữ sau sinh. Nhưng nếu điều này khiến bạn khó chịu, hãy nói chuyện với bác sĩ để được kê toa các loại thuốc ngừng tiết sữa.
• Kiểm soát sức khỏe tinh thần: Bạn vừa trải qua một mất mát lớn, dĩ nhiên sẽ không tránh khỏi đau buồn. Không thể đoán trước bạn cần bao nhiêu thời gian để vượt qua nỗi đau, có thể là vài tuần nhưng cũng có khi vài tháng, thậm chí cả năm. Nhưng bạn phải luôn giữ tinh thần vững vàng, đừng đổ lỗi cho bản thân hoặc ép mình nhanh chóng “vượt qua nó”. Hãy để mọi chuyện diễn ra tự nhiên, đồng thời tìm nguồn an ủi từ gia đình, bạn bè và đặc biệt là người bạn đời.
• Nếu sau một thời gian, bạn nhận thấy mình không thể đối phó với nỗi đau này, xuất hiện các triệu chứng trầm cảm sau sinh như chán ăn, khó ngủ, mất hứng thú với cuộc sống, sợ tiếp xúc với cả người thân…, hãy tìm gặp bác sĩ tâm lý để được giải tỏa. Bác sĩ sẽ tìm giải pháp giúp bạn cân bằng tâm lý, ổn định tinh thần để sớm đón nhận tin vui.

Trên đây là bài viết về thai lưu là gì cũng như cách phòng tránh và điều trị. Thai lưu là điều không ai mong muốn. Phusandanang mong rằng qua bài viết này, các mẹ bầu đã có cho mình những kiến thức cơ bản để phòng tránh việc thai bị lưu.

Phusandanang xin giới thiệu phòng khám sản phụ khoa tại Đà Nẵng do BSCKI Nguyễn Thị Hồng Phúc phụ trách: 

• Với các dịch vụ khám bệnh và tư vấn các vấn đề về sinh sản toàn diện. 
• Ngoài ra lịch khám bệnh rất linh hoạt, có cả thứ 7, chủ nhật dành cho những chị em phụ nữ bận rộn làm giờ hành chính. 
• Sở hữu đội ngũ y bác sĩ có trình độ chuyên môn cao và kinh nghiệm lâu năm sẽ giúp tư vấn các vấn đề sinh sản cho các chị em phụ nữ. 

Để được tư vấn trực tiếp, Quý khách có thể gọi điện hoặc nhắn tin theo số điện thoại được hiển thị dưới đây!